Prema Zakonu o privrednim društvima pravne forme privrednih društava koje možete osnovati u Srbiji jesu društvo sa ograničenom odgovornošću, akcionarsko društvo, ortačko društvo, kao i komanditno društvo.
Najčešći oblik privrednih društva koji se osniva u Srbiji je svakako društvo sa ograničenom odgovornošću jer je pogodan za mala i srednja preduzeća. DOO predstavlja privredno društvo u kome su 1 ili više članova društva vlasnici udela u osnovnom kapitalu društva. Članovi ne odgovaraju za obaveze društva, odnosno oni odgovaraju samo do visine svog uloga. Međutim, u slučajevima zloupotrebe pravila o ograničenoj odgovornosti za obaveze društva, članovi koji učine ovakvu zloupotrebu, postaju u potpunosti odgovorni za štetu koju na taj način prouzrokuju. Na osnovu svog uloga, članovi mogu da upravljaju sa dobiti društva i u tom smislu se opredele za isplatu profita u visini procenta članskog udela ili za neisplatu.
Osnovni kapital DOO je novčana vrednost upisanih uloga članova društva u društvo. Pod „upisanim” ulogom, smatra se registracija visine uloga člana društva, povodom koje član ima obavezu uplate, odnosno unošenja uloga. Ulozi mogu biti novčani i nenovčani (samo u stvarima i pravima) i izražavaju se u dinarima. Minimalni upisani osnovni kapital (novčani ili nenovčani) iznosi 100,00 RSD, osim ukoliko je posebnim zakonom predviđen viši iznos.Prilikom osnivanja DOO ulog se ne mora uplatiti/uneti, već se mora samo upisati, a u osnivačkom aktu se mora odrediti u kom roku će član društva uplatiti/uneti ulog, a najkasnije u roku od 5 godina od dana donošenja osnivačkog akta. Osnivač/i prilikom osnivanja DOO, u zavisnosti od svojih potreba, odlučuju da li će upravljanje društvom biti jednodomno ili dvodomno. Jednodomno upravljanje podrazumeva jednog ili više direktora a dvodomno da pored direktora u firmi postoji i nadzorni odbor.
DOO posluje i učestvuje u pravnom prometu pod svojim poslovnim imenom koje se mora registrovati u Agenciji za privredne registre. U poslovnom imenu mora biti sadržan naziv, pravna forma (u konkretnom slučaju doo) i mesto sedišta društva. Poslovno ime mora biti napisano na srpskom jeziku, na ćiriličnom ili latiničnom pismu. Naziv firme može biti na stranom jeziku i može sadržati rimske i arapske brojeve i najvažnije isti ne sme biti istovetan ili sličan nazivu druge firme. Naziv firme se mora razlikovati od naziva druge firme tako da ne izaziva zabludu o identitetu sa drugom firmom. Ukoliko postoji identičan ili sličan naziv, prijava će biti odbačena! Takođe, čak i ukoliko APR dozvoli registraciju firme pod određenim poslovnim imenom koje je slično poslovnom imenu već postojećeg društva, a koje se bavi istom ili sličnom delatnosti, u nekim situacijama možete očekivati da se podnese tužba protiv vašeg novog društva. Tom tužbom bi se od vašeg društva tražilo da promeni naziv kao deo poslovnog imena.
Za osnivanje doo je potrebno da firma ima poslovnu adresu, koja je bitna ne samo što je sadržana u nazivu firme i bez tog elementa firma ne može biti registrovana već i iz strateških, pravnih i proceduralnih razloga. Doo mora da registruje adresu sedišta i mora da registruje adresu za prijem pošte ukoliko na adresi sedišta društvo ne bi faktički primalo poštu. Adresa za prijem pošte se ne naznačava posebno ako je ova adresa istovetna adresi sedišta firme. Pored ovih adresa firma mora registrovati i adresu za prijem elektronske pošte. U poslednje vreme sve više se govori o virtuelnom sedištu, što bi se moglo smatrati da za niže troškove firmama se nudi adresa sedišta za registraciju, usluga preuzimanja pošte, filtriranje i preusmeravanje poruka, čak i mogućnost povremenog korišćenja prostorija za slučaj da za tim postoji potreba.
Dalje da bi ste osnovali doo potrebno je da sastavite osnivački akt i to u formi odluke o osnivanju ili ugovora o osnivanju, u zavisnosti da li doo osniva jedno lice ili više lica. Pri sastavljanju osnivačkog akta DOO, važno je da navedete sve njegove obavezne elemente, koji su propisani Zakonom a to su:
Troškove osnivanja društva mogu da snose društvo ili osnivači. Ukoliko osnivačkim aktom nije određeno, osnivači će biti dužni da snose ove troškove. Stoga je preporučljivo da se osnivačkim aktom propiše da osnivači snose troškove osnivanja društva, kao i da osnivači imaju pravo na povraćaj troškova osnivanja od strane društva.
Potpis/i osnivača na osnivačkom aktu moraju biti overeni. Overu vrši javni beležnik.
Nakon toga sledi podnošenje potrebne dokumentacije u Agenciji za privredne registre. Postupak registracije se sprovodi preko jednošalterskog sistema registracije koji omogućava da DOO sa registracijom osnivanja istovremeno dobije: Matični broj (MB), Poreski identifikacioni broj (PIB), Broj osiguranika zdravstvenog osiguranja koji izdaje Republički Zavod za Zdravstveno Osiguranje (RZZO).
Postupak započinje podnošenjem registracione prijave osnivanja, uz prateću dokumentaciju, što se može učiniti neposredno u sedištu APR u Beogradu, u nekoj od organizacionih jedinica APR, ili poštom. Navedene spise podnosi osnivač ili lice koje je punomoćjem ovlašćeno od strane osnivača.
Rok za podnošenje prijave je 15 dana od dana donošenja osnivačkog akta, s tim da je potrebno da se i odluka o imenovanju zastupnika i/ili nadzornog odbora takođe registruje u tom roku, ako nije sadržana u osnivačkom aktu.
Da bi ste mogli da raspolažete sredstvima na tekućem računu firme, a koji morate otvoriti u banci neophodno je popuniti tzv.“ OP obrazac”, koji se mora overiti kod javnog beležnika.
Nakon donošenja Rešenja APR o registraciji DOO, potrebno je da otvorite tekući račun firme što možete učiniti u banci po vašem izboru.
Mnogim osnivačima važno da znaju koliko će to puta morati lično da se pojave tokom procedure osnivanja društva, naročito ukoliko se radi o strancima ili pak o tome da su često odsutni iz Srbije, činjenica da prisustvo osnivača pri osnivanju firme nije potrebno, značajno može da olakša ceo postupak. U ovom postupku Vam može pomoći Advokatska kancelarija Sarić. Svaki korak za osnivača može da obavi opunomoćeni advokat, a uz specijalno punomoćje može i da, u ime osnivača, potpiše osnivački akt. Takodje Advokatska kancelarija saradjuje i sa mnogim bankama, stoga klijentima nudimo i pravnu pomoć u procedurama otvaranja računa u banci.
